صنعت تولید شیر خشک، یکی از ارکان مهم زنجیره غذایی و به ویژه صنایع لبنی کشور به شمار می‌رود. این صنعت با رشد جمعیت، توسعه صنایع غذایی و افزایش تقاضای بازار داخلی و صادراتی، بیش از پیش اهمیت یافته است. ایران با برخورداری از دامداری گسترده و تولید قابل‌توجه شیر خام، بستر مناسبی برای رشد کارخانه‌های تولید شیر خشک دارد. در این مقاله به معرفی مهم‌ترین شرکت‌های تولیدکننده شیر خشک در ایران، تعداد کارخانه‌های فعال در این حوزه و بزرگترین تولیدکنندگان این صنعت می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
شرکت های تولید کننده شیر خشک در ایران
در حال حاضر، شرکت‌های متعددی در کشور، شیر خشک تولید می‌کنند. این شرکت‌ها با ظرفیت‌ها و تکنولوژی‌های متنوع، در استان‌های مختلف ایران فعالیت می‌کنند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
1-شرکت گلشاد مشهد
این شرکت در شهرک صنعتی توس مشهد واقع شده و از سال ۱۳۷۹، انواع شیر خشک صنعتی، پودر آب پنیر و طعم‌دهنده‌های پودری را تولید می‌کند. ظرفیت روزانه این شرکت حدود ۱۰۰ تن انواع پودرهای لبنی است و محصولات آن به بیش از ۱۲ کشور صادر می‌شود. گلشاد یکی از صادرکنندگان فعال شیر خشک ایرانی است.
2-شرکت زرین شاد سپاهان (برند ورش)
یکی از شناخته شده‌ترین کارخانه‌های تولید فرآورده‌های خشک لبنی در ایران است که از سال ۱۳۸۷ شروع به فعالیت کرده و در خطوط تولید خود، از فناوری روز اروپا استفاده می‌کند. ظرفیت تولید سالانه این شرکت بیش از ۵۰۰۰ تن شیر خشک است. شرکت زرین شاد سپاهان (برند ورش)، در تولید شیر خشک کم‌چرب، پرچرب، MPC، پودر آب پنیر و پودر پنیر، تخصص دارد.
3-شرکت گلچین لبن سپاهان
در شهرستان نجف‌آباد استان اصفهان واقع شده و از سال ۱۴۰۰، به صورت رسمی بهره‌برداری شده است. این شرکت روزانه بیش از ۱۰۰ تن شیر خام را دریافت کرده و به محصولات مختلف از جمله شیر خشک، پودر آب پنیر و کره، تبدیل می‌کند.
4-شرکت همت شیر و شرکت افتخار گلستان
این دو شرکت که قبلاً دچار توقف فعالیت شده بودند، در سال‌های اخیر و با حمایت نهادهای دولتی و قضایی، مجدداً در استان گلستان راه‌اندازی شده‌اند و تمرکز آن‌ها بر تولید شیر خشک و فرآورده‌های لبنی پودری است.
5-شرکت فاسکا (بهداشت‌کار)
یکی از قدیمی‌ترین و تخصصی‌ترین تولیدکنندگان شیر خشک نوزاد در ایران است که از سال ۱۳۸۰ فعالیت دارد. این شرکت با ظرفیت تولید سالانه ۱۷ میلیون قوطی شیر خشک، بازار گسترده‌ای در حوزه دارویی و تغذیه نوزادان داخل کشور دارد.
6-شرکت صنایع شیر ایران (پگاه)
گروه صنعتی پگاه با چندین کارخانه در استان‌های مختلف ایران از جمله شهرکرد، تهران، مشهد و تبریز، انواع شیر خشک صنعتی، پودر آب پنیر، پودر کشک و... را تولید می‌کند. کارخانه شیر خشک شهرکرد پگاه با ظرفیت تولید روزانه بیش از ۱۵۰ تن شیر خشک، از مهم‌ترین مراکز تولید شیر خشک در ایران است.
7-شرکت کشت و صنعت و دامپروری شمه‌شیر (چالتافارم)
این مجموعه در استان البرز است و یکی از پیشرفته‌ترین خطوط تولید شیر خشک کشور را در اختیار دارد. ظرفیت دریافت شیر خام این شرکت، بیش از ۶۵۰ تن در روز و تولید شیر خشک آن بیش از ۶۰ تن (روزانه) است. بیش از ۸۰٪ تولیدات آن نیز به کشورهای عربی، آسیای میانه و قفقاز صادر می‌شود.
چند کارخانه شیر خشک در ایران وجود دارد
برآورد دقیق تعداد کارخانه‌های فعال شیر خشک در ایران ممکن نیست، زیرا برخی شرکت‌ها چندین خط تولید دارند یا به صورت مقطعی، شیر خشک تولید می‌کنند. اما به‌طور تقریبی می‌توان گفت:
کارخانه‌های بزرگ مانند پگاه، چالتافارم، زرین شاد و گلشاد، به صورت پیوسته و با ظرفیت بالا، فعال هستند. شرکت‌هایی مانند گلچین لبن، همت شیر، شیر خشک پگاه شهرکرد، بهداشت‌کار و فاسکا دارای خطوط صنعتی تخصصی تولید شیر خشک هستند. برخی برندها مانند کاله و دامداران نیز شیر خشک نوزادی یا ترکیبی را به صورت OEM تولید یا وارد می‌کنند.
بر این اساس، تعداد کل کارخانه‌های فعال (به طور مستقیم) در حوزه شیر خشک صنعتی و نوزادی در کشور، حدود ۲۰ تا ۳۰ واحد است.
بزرگترین تولید کننده شیر خشک در ایران
با بررسی معیارهایی مانند ظرفیت تولید، تکنولوژی، گستره بازار و صادرات، چند شرکت در جایگاه بزرگترین تولیدکنندگان شیر خشک در ایران قرار دارند. این شرکت‌ها عبارتند از:
- زرین شاد سپاهان: با ظرفیت بیش از ۵۰۰۰ تن در سال، تنوع بالای محصولات، فناوری پیشرفته و تمرکز بر صادرات، یکی از عرضه کنندگان اصلی شیر خشک است.
- چالتافارم (شمه‌شیر): با ظرفیت دریافت ۶۵۰ تن شیر خام و تبدیل آن به ۶۰ تن شیر خشک در روز و صادرات بیش از ۸۰٪ محصولات، از بزرگترین تولیدکنندگان شیر خشک کشور به‌شمار می‌رود.
- پگاه شهرکرد: بزرگترین کارخانه شیر خشک صنعتی گروه پگاه است که با ظرفیت تولید بیش از ۱۵۰ تن شیر خشک در روز، از لحاظ تولید داخلی در جایگاه نخست قرار دارد. پگاه با تاریخچه‌ای طولانی و تجربه‌ای درخشان در صنعت لبنیات، نه تنها به عنوان یک تولیدکننده بزرگ، بلکه به عنوان یکی از نام‌های قابل اعتماد در این صنعت شناخته می‌شود.
- فاسکا (بهداشت‌کار): با تمرکز بر تولید شیر خشک نوزاد و ظرفیت تولید سالانه ۱۷ میلیون قوطی شیر خشک، بزرگترین تولیدکننده داخلی شیر خشک در حوزه نوزادی است.
در نهایت، هر یک از این شرکت‌ها، نقش مهمی در تأمین نیاز شیر خشک کشور ایفا می‌کنند. البته این صنعت، همچنان در حال رشد بوده و با برنامه‌ریزی صحیح و حمایت از تولیدکنندگان داخلی، ظرفیت خودکفایی کامل در تولید شیر خشک، حتی در حوزه نوزادی نیز وجود دارد.